Serwis wolnobiegu
Serwis wolnobiegu

Serwis wolnobiegu

Najpopularniejsze Porady warsztatowe

W dzisiejszym poradniku zajmiemy się serwisem wolnobiegu. Pomimo tego, że rozwiązanie to powoli zostaje wyparte przez kasety ciągle możemy je spotkać w rowerach. Jak je serwisować i czego będziemy potrzebować - o tym w naszym poradniku.

Czego będziemy potrzebować:

  • klucz do wolnobiegu,
  • klucz nastawny (francuski) lub nasadowy nr 24,
  • klucz kołkowy SPA-2 lub punktak (ew gruby gwóźdź) i młotek,
  • smar ŁT-43 do łożysk,
  • dwa pojemniki na dwa rzędy kulek (opakowanie po jogurcie, serku, surówce - czymkolwiek)

Może się przydać ale nie jest konieczne:

  • wąski śrubokręt z magnetyczną końcówką (przydaje się do wyciągania i układania kulek),
  • rozpuszczalnik i szmatka / ręcznik papierowy,
  • bacik do łańcucha

Jak zdjąć wolnobieg, czyli rozpoczynamy demontaż

Cały serwis rozpoczynamy od ściągnięcia koła z roweru. Kolejnym krokiem jest umieszczenie w wolnobiegu klucza do jego odkręcania (zdjęcie poniżej).

Ściąganie wolnobiegu

Wolnobieg odkręcamy w przeciwnym kierunku do ruchu wskazówek zegara. Proces ten nie jest jednak taką prostą czynnością jak może się początkowo wydawać. Wolnobieg nakręcany jest na piastę zgodnie w ruchem wskazówek zegara. W tym samym kierunku kręcimy korbą i łańcuchem podczas jazdy na rowerze. Czynność ta, chcą nie chcąc, powoduje dokręcanie wolnobiegu do piasty.

Jeżeli nie będzie się dało odkręcić zapieczonej części, konieczne będzie użycie imadła, lub zastosowanie dźwigni używając np. "gazrurki" jako przedłużenia. Ja musiałem użyć właśnie tej drugiej opcji (w marketach kupimy metrowy fragment za kilkanaście zł).

Rozkręcamy kasetę z wolnobiegiem

Mamy odkręcony wolnobieg - teraz musimy odkręcić górną nakrętkę zwieńczającą cały wielotryb (zdjęcie poniżej). Na nakrętce znajdują się dwa otwory. Jeżeli posiadamy klucz kołkowy problemu z odkręceniem raczej nie będziemy posiadać, jednak w momencie, gdy go nam brakuje będziemy musieli improwizować.

Odkręcanie nakrętki

Nakrętkę odkręca się w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Przy użyciu punktaka lub grubszego gwoździa oraz młotka musimy poluzować nakrętkę. Po poluzowaniu całości nie powinniśmy mieć większego problemu z rozkręceniem wolnobiegu.

UWAGA! Przed wykręceniem całej nakrętki połóż wolnobieg na płaskiej powierzchni i go NIE RUSZAJ! Odkręć nakrętkę i przy użyciu śrubokręta wyciągnij pierwszy wianek kulek z górnej części wolnobiegu. Doskonale do tego celu nadaje się śrubokręt z magnetyczną końcówką. Kulki odłóż do jednego z pojemników.

Dopiero teraz można oddzielić obie części wielotrybu od siebie. Radzę to zrobić nad drugim pojemnikiem ponieważ po rozdzieleniu wylecą kolejne kulki - tym razem drugi wianek osadzony niżej.

Konserwacja wolnobiegu

Kolejnym krokiem jest ściągnięcie podkładek znajdujących się na bębenku wewnętrznym. Należy uważać podczas ich demontażu gdyż są one bardzo delikatne. Tak rozebrany wolnobieg musimy wyczyścić z pozostałości starego smaru, a kulki możemy wypłukać w rozpuszczalniku.

Konserwację zaczniemy od bębenka. Nanosimy odrobinę smaru na zapadki. Montujemy wyczyszczone podkładki na swoje miejsce. Następnie większą ilość smaru nakładamy na dolną część naszego stożka, tak aby można było w nim umieścić kulki (zdjęcie poniżej). Teraz pozostaje nam mozolne układanie a w zasadzie "przyklejanie" kulek jedna po drugiej do smaru. Po wszystkim odkładamy bębenek na bok i zabieramy się za korpus z zębatkami.

Miejsca nakładania smaru

Wewnętrzną część ząbków, na której będą pracować zapadki, warto również lekko przesmarować (zdjęcie poniżej). Dzięki temu zabiegowi będziemy mieli cichszy wolnobieg.

Nakładanie smaru na wew część wolnobiegu

Teraz trochę większą ilość smaru nanosimy na wewnętrzną część korpusu, do którego będziemy montować drugi wianek kulek (zdjęcie poniżej). 

Smar pod kulki wolnobiegu

Tak przygotowane elementy nakładamy jeden na drugi uważając by odpowiednio umieścić zapadki i nie zgubić nałożonych wcześniej kulek. Teraz umieszczamy drugi zestaw kulek na wcześniej nałożony smar (zdjęcie poniżej). Tak przygotowany zestaw zamykamy naszą nakrętką od góry pamiętając, że zakręca się ją ruchem przeciwnym do ruchu wskazówek zegara - tak jakbyśmy całość odkręcali.

Montaż kulek łożyskowych

Ostatnią czynnością jest nałożenie niewielkiej ilości smaru na gwint piasty i nakręcenie wolnobiegu na koło. Nie musimy mocno dokręcać całości - jedynie do pojawienia się oporu. Jak już wcześniej wspominałem, wolnobieg samodzielnie się dokręci, podczas normalnej jazdy na rowerze.

UWAGA na koniec. Przed końcowym montażem warto się zastanowić nad wykonaniem przy okazji serwisu piasty - skoro i tak całość jest rozebrana na czynniki pierwsze.   

Logo wydawcy

Komentarze (9)

  • Casio
    Casio
    o 13.05.2018
    Praktyczna instrukcja, skorzystalem.
    Dzieki
  • Pytanie
    Pytanie
    o 20.03.2019
    Kupiłem wolnobieg 5 rzędowy, po paru m-cach jazdy zwykłej po asfalcie, coś w nim zaczęło strzelać i podczas jazdy na luzie (np.z górki) przestał wolnobieg pykać. Spotkałem się pierwszy raz z taką sytuacją, a już wymieniłem może z 8 zużytych wolnobiegów.
    Nigdy nie rozbierałem wolnobiegów. Moze te zapadki się zepsuły?
    Da się wymienić ze starego wolnobiega? Lub przełożyć tryby z tego nowego wolnobiega na stary...?
    • bikeground
      bikeground
      o 20.03.2019
      Szczerze mówiąc jest tylko jeden sposób by się o tym przekonać... A może dostał się do środka jakiś piach, brud i przyblokował zapadki lub miałeś pecha i kupiłeś wolnobieg z wadą fabryczną. Jeżeli masz trochę wolnego czasu i chęci to możesz spróbować go reanimować - w sumie nie masz nic do stracenia :)
  • Pytanie
    Pytanie
    o 20.03.2019
    Dzięki za odpowiedz, kiedyś wezmę rozbiore stary wolnobieg by zobaczyć jak to wszystko działa:-)
    A do poprzedniego wpisu dodam jeszcze to, źe podczas jazdy na luzie, co jakiś czas, na chwilę, wolnobieg sam obraca się razem z kołem i zabiera łańcuch który jest na przeżutce.
    Tak że z górki muszę jednocześnie kręcić i hamować bym nadążył kręcić:-)
  • cieszka
    cieszka
    o 22.03.2019
    Bardzo dobrze opisane. Krok po kroku. Dziękuję, bardzo się przydało.
  • Tolek
    Tolek
    o 11.04.2019
    Witam.
    Pisałem o problemie pod nickiem "Pytanie" - a więc rozebrałem ten wolnobieg i winowajcą była sprężynka która spadła z zapadek w stronę podkładek.
    Nasmarowałem, złożyłem, wszystko gra jak w szwajcarskim zegarku.
    Przydatny portal:-)
  • Ros
    Ros
    o 12.08.2021
    Bardzo przydatny poradnik. Dzięki niemu przypomniałem sobie, w którą stronę odkręca się nakrętka z dwoma dziurkami. Całość jest bardzo dobrze opisana i zawiera ważne uwagi dotyczące tych cienkich jak żyletka podkładek czy kulek, które mogą rozsypać się w przypadku niewłaściwego rozłożenia mechanizmu. Również bardzo dobrze, że autor wspomniał o nasmarowaniu gwintów przed przykręceniem wolnobiegu do piasty, bo odkręcenie tego później może być wyzwaniem jak w przypadku pierwszego odkręcenia czegokolwiek w rowerze. Mam wrażenie, że producenci oszczędzają i większość elementów skręcają na sucho z użyciem znacznej siły przez co potem trudno jest odkręcić np. wolnobieg czy korbę, gdy dodatkowo gwint zabrudzi się lub zardzewieje.
  • drh
    drh
    o 11.01.2022
    Dzieki. Przydalo się!
  • Rowerek
    Rowerek
    o 18.07.2022
    Wszystko ok, tylko lepiej nie smarować niczym zapadek, ewentualnie przejechać lekko smarem a potem dokładnie wytrzeć szmatą. Jeśli tam będzie smar, to zapadki mogą się do niego przyklejać w niższych temperaturach i odcinać napęd. Obecność smarowidła w tym miejscu można rozpoznać po braku cykania, lub cykanie jest ledwo słyszalne.

Napisz nowy komentarz

Najnowsze wpisy

-
-
Ultramaraton

Czarne Serce

-
Ultramaraton

Lajkonik

-
-
-
-
Ultramaraton

Sudovia Gravel